در حال بارگذاری ...
کارگردان نمایش «چشم اندازی از پل»:

سلیقه‌ فرهنگی مخاطب تغییر کرده و به سطح آمده است

نمایش «چشم اندازی از پل» نوشته آرتور میلر و با کارگردانی محمدتقی احتیاط، به عنوان تازه ترین کار "گروه تئاتر پویا" از ۲۳ خرداد ماه ۹۸ در سالن بلک باکس مجموعه تالار هنر یزد، روی صحنه است. احتیاط متولد اسفند ماه سال ۱۳۳۶ است و یکی از پیشکسوتان تئاتر یزد به شمار می رود که از دهه ۸۰ تاکنون نمایش های پهلوان اکبر می میرد/ دعوت / داش آکل، داش آکل، قرعه ای برای مرگ و چشم اندازی از پل را روی صحنه برده است. اجرای این نمایش هرشب به جز شنبه ها، از ساعت ۲۱ تا ۲۲:۵۰ تا پایان تیرماه ادامه خواهد داشت.

به گزارش تئاتر یزد، به بهانه اجرای نمایش  نمایش «چشم اندازی از پل» با محمدتقی احتیاط،  این کارگردان، منتقد، نویسنده و بازیگر یزدی گفت و گو کردیم که  پیش روی شماست.

1- چرا "گروه تئاتر پویا" کم کار یا شادی بهتر باشد بگویم "گزیده کار" است؟

+ اگر منظور شما از کار، تنها اجرای نمایش، آن هم با نام "گروه تئاتر پویا" باشد، بله، این چنین به نظر می رسد که ما کم کار هستیم؛ اما در واقع شاید این گونه نباشد چون فعالیت ما در تئاتر یزد، به اجرای نمایش محدود و منحصر نمی شود، بلکه در بیشتر فعالیت های تئاتری و بعضا فرهنگی و هنری یزد، حتما نام و نشانی از گروه تئاتر پویا خواهید دید.

شرکت انفرادی اعضای این گروه در نمایش ها و فعالیت های نمایشی و حرکات جنبی تئاتر، مانند برنامه ریزی ها، کارهای اجرایی، داوری ها، کمک های گوناگون در برگزاری جشنواره های تئاتری، برگزرای کارگاه های آموزشی درون گروهی و ... بخشی از فعالیت های این گروه است که بدون نام بردن از گروه، بیشترشان در حال شدن است.

اما درباره گزیده کاری -که البته آن هم به اجراهای صحنه ای بر می گردد- باید بگویم که با شما موافقم چون حساسیت ما برای گزینش متن و مراحل گوناگون تمرین و اجرا بیش از حد معمول است و این حساسیت زیاد، و راضی نشدن به اجرای هر نمایشی و پافشاری روی خوب و درست کار کردن، گاهی سرعت عمل ما را کاهش می دهد که امیدوارم بتوانیم با توانمندتر کردن خودمان بیشتر در خدمت مردم هنردوست دیارمان باشیم؛ ضمن این که هیچ یک از افراد این گروه از راه تولید تئاتر و کارهایی که گفته شد، نان نمی خورند و مشغله های گوناگون کار و کسب، و گرفتاری های زیاد این روزها دلیل دیگری در همین زمینه می تواند باشد که چیره شدن بر آن ها کار آسانی نیست! 

 

2- به چه دلیل در دو کار آخرتان، "قرعه برای مرگ" و نمایش "چشم اندازی از پل" سراغ نمایش نامه هایی رفته اید که حتی در بین هنرمندان کنونی عرصه نمایش هم، چندان آشنا نیست؟

+ هرکسی برای انتخاب متن دلایلی دارد که او را به سوی آن نمایش نامه می کشاند؛ دغدغه ها، دل مشغولی ها، ذهن مشغولی ها و افکارم هستند که خواه ناخواه من را به سوی انتخاب و تولید یک اثر نمایشی رهنمون می شوند که مسلما آشنا بودن یا نبودن دیگر دوستان در این راستا، هیچ نقشی نمی تواند داشته باشد؛ این محتوای یک اثر نمایشی است که در درجه اول توجه من را به خود جلب می کند و بدیهی است که بلافاصله شکل و ساختار اثر خودنمایی می کند و من را قانع می کند که به طرفش بروم یا رهایش کنم.

البته یادمان باشد که بیشتر آثار خوب و جهانی، تاریخ مصرف ندارند و ممکن است در هر لحظه و در هر مکانی مصداق پیدا کنند.

در کارهایم نمی خواهم زیاد معناگرا و صد در صد محتوا نگر باشم اما حتما باید ارتباطی بین جامعه، ذهنیت و دغدغه ی من و موضوع نمایش نامه هایی که انتخاب می کنم وجود داشته باشد، در غیر این صورت مطمئن باشید که سراغ آن اثر نمی روم.

نمایش "قرعه برای مرگ" داستان گرگ های درنده خو و خون خواری بود که با قیافه انسان هایی ملوس، دوست داشتنی و ظاهر الصلاح، هر روز و هر موقع، در جامعه با آن رو برو هستیم که در یک پیچش دراماتیک مجبور به عیان کردن درونیات خود می شوند و کثافات درون شان را بیرون می ریزند و کُنه وجود شخصیت شان، آشکار می شود؛ البته خیلی ها این افشاگری را برنتافتند که تقریبا منجر به تعطیلی کار ما شد!

3- نمایش نامه "چشم اندازی از پل" چه ویژگی هایی داشت که شما را به کارگردانی آن روی آوردید؟

+ بیش از هرچیز، عاشقانگی و شاعرانگی پنهان شده در متن، من را به خود جلب کرد، اما مسلما این کافی نبود؛ هم خوانی محتوا با مسائل جاری جامعه ما، متن جذاب و پرکشش و عمیق، به همراه نگاهی جامع و ژرف به شخصیت ها و چالش هایی که کمتر به تصویر کشیده شده، من را مجذوب این نمایش نامه کرد.

4- هنگام بازنویسی نمایش نامه ای از "آرتور میلر" دست و دل تان نلرزید؟ و اساسا تا چه اندازه در نمایش نامه تغییر یا ویرایش ایجاد کردید؟

+ بی گمان "آرتور میلر" شخصیت بزرگی در ادبیات نمایشی جهان است و به آسانی نمی توان به سراغ او رفت ولی به هر صورت او جامعه کنونی ایران را هرگز درک نکرده و این نمایش نامه در دهه 60 قرن بیستم میلادی نوشته شده، پس ناگزیر می بایست دست کاری های کوچکی در آن انجام می شد؛ البته من ویژگی شخصیت ها و خط داستانی را به طور کامل حفظ کردم، از طرفی چون برای این کار از چند ترجمه قدیمی و جدید استفاده کردم، انتخاب زبان واحد اندکی برایم چالش برانگیز شده بود.

کوتاه کردن نمایش نامه و سرعت بخشیدن به ریتم و تمپوی نمایش مسئله ی دیگر من بود که با اصرار به این که این مسئله آسیبی به اصل نمایش نامه نزند، باید انجام می شد که امیدوارم در این زمینه ها موفق بوده باشم.

5- آیا نگران این نبودید که با توجه به تغییر ذائقه و سلیقه فرهنگی هنری مردم – به دلیل تولید نمایش های کمدی که بیشترشان سطحی هستند- کار شما مخاطب نداشته باشد؟

+ نه این که این مسئله فکر من را به خود مشغول نکرده باشد، ولی خیلی نگران نبودم چون هر اثری در هر ژانری مخاطب خودش را دارد؛ البته که ذائقه ها و سلیقه ها تغییر کرده و به سطح آمده است ولی آیا باید من هم به این ناهنجاری دامن می زدم و یک نمایش سطحی و آبکی عامه پسند به صحنه می آوردم؟ آیا من هم باید فقط به گیشه فکر می کردم و برای راضی نگه داشتن تماشاچی ساده پسند، دست به شوخی های رکیک و اروتیک می زدم؟... خیر؛ کار من فرهنگی است و باید در این زمینه هم فعالیت کنم؛ حالا اگر قرار باشد تماشاچی من کمتر از فلان شوی آبکی و بی ارزش باشد چه باک ولی همان طور که گفتم بالاخره هر اثری طالب و خواهانی دارد و هنرمند هم  در پیشگاه جامعه اش، وظایف و مسئولیت هایی دارد که به آسانی نمی توان از آن گذشت.

البته که مردم به شادی و نمایش های کمدی هم نیاز دارند ولی نباید طنز و کمدی را که اتفاقا کاملا مقبول است را با لودگی و خنداندن به هر قیمتی اشتباه گرفت؛ من دست کسانی که کمدی کار واقعی هستند را می فشارم و به آن ها خسته نباشید می گویم.

6- چه فرد یا افرادی و یا چه جریانی را زمینه ساز در سطح نگه داشتن یا پایین آوردن سطح سلیقه فرهنگی هنری مردم می دانید؟ اصلا با این پرسش موافق هستید؟

+ بله، کاملا موافق هستم که جریان و جریاناتی در این زمینه در حال فعالیت مستمر هستند که خواهش می کنم از من نخواهید که نام آن ها را ببرم؛ ولی دردناک تر این جاست که شماری از دوستان کم آگاه و یا ناآگاه خودمان، همراه و هم گام با این فعالان آگاه، اسیر این جریان سطح پروری شده اند و بی توجه به رسالت و اصالت هنر و هنرمند، دانسته و ندانسته، آب به آسیاب بی فرهنگی و بی شعوری می ریزند.

7- هزینه تولید نمایش را چگونه تامین کرده اید؟ آیا ارگان، اداره یا شرکتی به شما در این زمینه کمک کرده یا خواهند کرد؟

+ جا دارد تشکر کنم از سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری یزد و ریاست آن، آقای عباس ملازینلی که طبق تفاهم نامه ایی که با آن ها داشتیم، بخشی از هزینه ها و تبلیغات کار را پذیرفته اند و انتظار داریم که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد نیز – که در واقع صاحب اصلی اثر هست- به گروه کمک کند و طبیعی هست که بقیه هزینه ها را -اگر از بلیط فروشی تامین نشود- مجبوریم که از جیب مبارک خود و دیگر دوستان گروه بپردازیم.

8- چند ماه تمرین را پشت سر گذاشتید تا نمایش آماده اجرا شد؟

+ جدای از آماده کردن مقدمات، کار روی متن و دور خوانی ها، تمرین رسمی روی صحنه از ابتدای آذر ماه 97 آغاز شد و تقریبا بدون وقفه، 6 ماه کار و تمرین داشتیم تا به اجرا رسیدیم.

9- بازیگران را چگونه انتخاب کردید؟

+ در درجه اول با توجه به شناختی که از دوستان و اعضای "گروه تئاتر پویا" داشتم، آن ها را به همکاری دعوت کردم.

این نمایش نامه به بازیگران متعدد و از نظر سنی، با اختلاف زیاد نیاز داشت و چون این گروه پیش از این نمایش، یک دوره کارگاه های آموزش درون گروهی برگزار کرده بود، از هنرجویان دوره آموزشی خودمان بهره بردیم و آن ها را به کار دعوت کردیم؛ هرچند بیشتر این دوستان کم تجربه بودند ولی با تحمل مشقات و ممارست بسیار، به خوبی از پس این کار برآمدند و خیال من را از نظر بازیگر آسوده کردند.

10- بازیگران با این مدت تمرین نسبتا طولانی –در مقایسه با نمایش های دیگر که زودتر آماده می شوند- چگونه کنار آمدند؟

+ درست است که امروزه بسیاری از نمایش ها خیلی زودتر از این ها آماده ی اجرا می شود ولی اگر بخواهیم اصولی و درست کار کنیم و منطقی باشیم به هیچ وجه زمان تمرین نمایش ما طولانی نبوده و واقعا به 6 ماه تمرین نیاز داشت.

بازیگران نیز با درک اصول اساسی تمرین و حجم کار، معتقد بودند که این نمایش خوب و به سرعت به اجرا رسیده است و هیچ گونه نظر مخالفی وجود نداشت.

11- کار آینده گروه تئاتر پویا؟

+ اگر مشکلی پیش نیاید و کارها بر وفق مراد باشد، کار آینده "گروه تئاتر پویا" یک کار کارگاهی است با حضور هنرجویان همین گروه با سرپرستی آقای احمدعلی مهدی نژاد که ایمان داریم آن هم اثر ارزنده ای خواهد بود.

12- سخن پایانی ...

+ زیاد اهل سخن و سخن رانی نیستم؛ سعی می کنم حرف هایم را روی صحنه تئاتر بزنم، از شما سپاس گزارم که این گفت و گو را ترتیب دادید.


گفت و گو از: علیرضا خورشیدنام




مطالب مرتبط

وزیر فرهنگ به بیست‌وهشتمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان پیام داد

ضرورت معرفی مفاهیم بنیادین دینی و مؤلفه‌های فرهنگ ایرانی از طریق هنر نمایش به آینده‌سازان کشور
وزیر فرهنگ به بیست‌وهشتمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان پیام داد

ضرورت معرفی مفاهیم بنیادین دینی و مؤلفه‌های فرهنگ ایرانی از طریق هنر نمایش به آینده‌سازان کشور

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان نوشت بسیار ضرورت دارد مفاهیم بنیادین تربیت دینی و مؤلفه‌های فکری و هویتی فرهنگ ایرانی، به یاری ابزار توانمند، جذاب و تأثیرگذار هنر نمایش به چشم و دل مشتاق و پذیرنده آینده­‌سازان این ...

|

با حکم دبیر بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک نوجوان

داوران مسابقه نوجوان جشنواره 28 اردکان معرفی شدند
با حکم دبیر بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک نوجوان

داوران مسابقه نوجوان جشنواره 28 اردکان معرفی شدند

قطب‌الدین صادقی، رضا فیاضی، حسن دولت‌آبادی، شهره سلطانی و آزاده انصاری، نمایش‌های بخش مسابقه نوجوان بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک نوجوان اردکان را داوری خواهند کرد.

|

پیام معاون امور هنری به بیست‌و‌هشتمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان

جشنواره‌های نمایشی کودک و نوجوان؛ فرصتی ارزشمند برای خلق آثار تربیتی
پیام معاون امور هنری به بیست‌و‌هشتمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان

جشنواره‌های نمایشی کودک و نوجوان؛ فرصتی ارزشمند برای خلق آثار تربیتی

محمود سالاری، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آستانه برگزاری بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان در پیامی نوشت می‌توان امیدوار بود جشنواره‌های نمایشی ویژه‌ کودک و نوجوان کشور، به‌عنوان فرصتی گرانقدر و بی‌بدیل برای ارائه‌ آثاری خلاقانه و ...

|

نظرات کاربران